مین در کردستان

شهروندان مناطق کُردنشین ایران باگذشت بیش از ٢و نیم دهه از پایان جنگ ایران ــ عراق، هنوز هم درگیر انفجار مین‌های عمل نکرده هستند و غیرنظامیان به ویژه کودکان بطور مداوم در این مناطق قربانی می‌شوند
جمع عمومی‌ سازمان ملل متحد، ۴ آپریل را به عنوان "روز بين‌المللی آگاهی از خطر مين و مقابله با مشكل مين" نامگذاری کرده و امیدوار است تا از این طریق بتواند کمک کند تا مناطق آلوده به مین در سراسر جهان،‌ شناسایی و علامت‌گذاری شد‌ه و به مردم آموزش‌های لازم برای حفاظت از جانشان در برابر مین داده شود.

ایران با وسعت آلودگی نزدیک به ۴ ملیون هکتار و وجود بیش از ۱۶ میلیون مین بازمانده از جنگ عراق در ۵ استان مین‌زده، لقب دومین کشور آلوده به مین را در جهان دارد؛ با توجه به این وسعت آلودگی هیچ یک از معاهدات بین‌المللی منع به کارگیری مین را هم امضا نکرده است
آمار بسیار بالای تلفات غیرنظامی ناشی از انفجار مین‌های زمینی در ایران و عدم رسیدگی مناسب به این مصدومان و نبود یک ساز و کار مناسب برای آگاهی‌رسانی از خطرات آن در مناطق مین‌زده، باعث نگرانی سازمان‌های مدافع حقوق بشر و فعالان حقوق بشر شده است.

جدا از بحث کمبود آموزش و اطلاع‌رسانی به ساکنان نقاط مرزی و تجهیزات مدرن و بودجه مورد نیاز، باید به این واقعیت توجه داشت که مین‌های ضدنفر به دلیل عمر طولانی و وزن سبک در اثر بارش نزولات جوی مرتبا جابه جا شده و همواره در کمین قربانیان خود هستند.

میادین مین در استان‌های غربی ایران عموما در مناطق باز واقع شده‌اند و فاقد موانعی چون سیم خاردار و علامت گذاری هستند.” مسئولین آموزش هم می‌گویند ما فقط می‌توانیم به ساکنان مناطق مرزی آلوده به مین بگوییم که نزدیک نشوید! جلو نروید! دست نزنید! دور بمانید تا زنده بمانید
این با زندگی روزمزه مردم در هم آمیخته شده و به ناچار بر روی مناطق مین قدم می‌گذارند، زیرا برای ادامه زندگی به کشاورزی و کولبری و تعلیف دام‌ها می‌پردازند.

برای نمونه در روستا "آسن آباد" مریوان نیز که به گفته مسولین از وجود مین پاکسازی شده است، دهیار روستا و ١٥ نفر دیگر پس از آن براثر برخورد با مین کشته و مجروح شده‌اند.

بنابراین مین در زندگی روزمره مردم وجود دارد و نمی‌توان دقیقا مشخص کرد که در چه منطقه‌ای مین عامل مجروح یا کشته شدن شهروندان مدنی می‌شود.‌ زیرا که پاکسازی اصولی و علامت گذاری در این مناطق وجود ندارد
با قریب به ٢٦ سال از پایان جنگ ایران و عراق مردم خود می‌دانند که مناطق به مین آلوده است اما نبود علامتگذاری مناطق مین مثل تابلو، سیم خاردار و موانع بتنی که در دنیا رایج است ولی در ایران وجود ندارد از عوامل اصلی انفجار مین به شمار می‌آیند.

در برخی نقاط هم مردم از وجود مین آگاه نیست مانند کوه‌های دزلی که مردم برای تعلیف دام و جمع آوری گیاهان بهاری به آن می‌روند. اما درمناطقی که مردم از وجود مین آگاه هستند، بعلت شرایط آب و هوایی و جابجایی مین‌ها با آن برخورد می‌کنند
ام آر آی" یا آگاهی سازی از خطرات مین که یکی از شاخه‌های اصلی نهاد ملی مین است و موظف به آگاهی‌رسانی از خطرات مین اعم از کلاس‌های مرتب، علامت گذاری‌های برابر با استانداردهای بین المللی است که در ایران غیرفعال است و تنها مرکز مین زدایی در ایران که از سال ١٣٨٠ آغار به کار کرده است و تنها ٢ سال پیش یک نمایشگاهی در در روز جهانی مین در تهران برگزار کرد و هم اکنون نیز مرکز آگاهی‌رسانی از خطرات مین تنها یک دفتر کوچک با یک مسول دارد که در سال ٤ یا ٥ سیدی درست می‌کند که به هیچ وجه کفایت نمی‌کند، در حالیکه یکی از الزامات این سازمان آموزش دادن به زبان مادری مردم منطقه است که اصلا این اقدامات صورت نگرفته و علامت گذاری‌ها هم انجام نشده است.
در بهمن ٩٠ یک جشن پاکسازی در استان کرمانشاه از سوی دولت برگزار شد و در آن از پاکسازی کامل استان کرمانشاه از وجود مین خبرداده شد. اما بعد از آن زمان تاکنون ١٨٤ نفر کشته و مصدوم مین در استان وجود داشته است و اندک علامی هم که بعد از جنگ در این مناطق وجود داشت به این دلیل برداشته شد.

هم‌اکنون با نام جدید بازنگری مناطق آلوده که دروغی بیش نیست چند یگان در حال پاکسازهای ناقصی را انجام می‌دهند.

در سال ۱۳۸۰ مرکز مین‌زدایی وزارت دفاع، به طور مستقل برای پاکسازی مناطق آلوده به مین در ایران شروع به کار کرد که به دلیل استفاده از مسولینی که هیچ اطلاعی از دانش روز پاکسازی نداشتند، باز هم همان شیوه میلیتاری در پاکسازی استفاده گردید که متاسفانه تاکنون هیچ روند اصولی و مثبتی از این مرکز به رغم صرف میلیاردها دلار دیده نشده است
در نشت شورای حقوق بشر طرحی به جمهوری اسلامی پیشنهاد شده که در یک از موارد به پاکسازی اصولی مین اشاره کرده بود که اتقاقا هئیت ایران آن را پذیرفت ولی از مارس سال گذشته هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است وآن اندک پاکسازی میلیتاریزه نیز کنسل شد. چراکه پاکسازی کردن میلیتاریزه مین با پاکسازی کردن اصولی که موازی با استانداردهای جهانی است خیلی متفاوت است

2538 بار دیده شده‌‌‌‌